Mark Esper, Amerika’nın Türkiye’ye S-400 füze savunma sistemi konusunda daha önce verdiği "Türkiye’nin hem F-35'lere hem de S-400 savunma sistemine sahip olmayacağı” mesajını yineledi. Esper, Türkiye’nin S-400 alması halinde ortaklarından olduğu F-35 programından çıkarılacağını kaydetti.

Esper’le birlikte Brüksel’e giden üst düzey bir Pentagon yetkilisi iki bakanın "samimi” ve "açık” bir görüşme gerçekleştirdiklerini belirtti ancak yetkili bu görüşmenin tarafların konuyla ilgili duruşunda değişikliğe neden olmadığını da ekledi. Yetkili Türkiye’nin konuyla ilgilli duruşunu değiştirip değiştirmediği sorusuna "O anlamda bir sürpriz olmadı ancak iki bakan birbirine karşı çok netti” yanıtını verdi.

Reuters haber ajansı da Brüksel’de iki bakanın yaptığı görüşmede S-400 krizinin çözümünde bir ilerleme sağlandığına ilişkin bir işaret olmadığını bildirdi.

Reuters’a konuşan üst düzey bir Pentagon yetkilisine göre, ABD Savunma Bakan Vekili Mark Esper Hulusi Akar’a Türkiye’nin S-400 sistemini teslim almasının ekonomik etkisinin de olacağı konusunda uyarıda bulundu.

Pentagon yetkilisi "Bakan bir kez daha Türkiye’nin hem S-400 sistemi hem de F-35'lere sahip olamayacağı mesajını net şekilde iletti. S-400'leri kabul ederlerse bunun sadece F-35 programına yönelik etkilerini değil aynı zamanda ekonomik durumlarına da etkilerini kabul etmek durumundalar” ifadelerini kullandı.

Türkiye’ye verdiği mesajın oldukça açık olduğunu söyleyen Esper, "Türkiye yıllardır uzun soluklu ve güvenilir bir ortak oldu. S-400 alma isteği buna gölge düşürüyor. Yanlış yönde bir adım. Daha önce de söylediğimiz gibi Türkiye S-400'leir alırsa F-35'leri alamaz. Bu kadar basit" dedi.

Amerikalı yetkililere göre Esper Hulusi Akar’a görüşme sırasında Türkiye Rus S-400 sistemini teslim alana kadar, durumu değiştirme fırsatı olduğu mesajını da iletti.

Milli Savunma Bakanlığı’ndan Esper-Akar görüşmesine ilişkin yapılan kısa açıklamada ise görüşmede F-35 programının, Suriye konusunun ve diğer ikili güvenlik ve savunma işbirliği konularının gündeme geldiği belirtildi.

Son olarak ABD’nin Esper’den önceki Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan, Türk mevkidaşına yazdığı mektupta Türkiye'nin S-400'leri teslim alması durumunda F-35 savaş uçağı projesinden çıkarılarak yaptırım uygulanacağı yönünde bir mektup göndermişti.

Mektupta Shanahan Türk pilotlara verilen F-35 eğitiminin 31 Temmuz’a kadar devam edeceğini, o tarihe kadar Türk askeri personelin ABD’den ayrılacağını ve artık pilotlara başka eğitim verilmeyeceğini de belirtmişti.

Esper ve Akar arasındaki görüşme Erdoğan ve Trump’ın Japonya’da bu hafta düzenlenecek G-20 zirvesinde yapacakları görüşmenin bir öncüsü olarak görülüyor.

Reuters’a konuşan NATO’da görevli üst düzey bir diplomat da iki liderin Japonya’da yapacağı ikili görüşmeyi krize çözüm bulunması için son fırsat olarak niteledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan daha önce yaptığı açıklamada Başkan Trump’ın Türkiye’ye ekonomik yaptırım uygulayacağını sanmadığını söylemişti. Temmuz ayının ilk iki haftası içinde Rus yapımı S-400 füze savunma sistemlerinin Türkiye’ye teslim edileceğini bir kez daha vurgulayan Erdoğan, "ABD’nin bunu çok iyi düşünmesi lazım. Bizim de kendimize has karşı yaptırımlarımız olacaktır” diye konuşmuştu.

Erdoğan ABD Başkanı Donald Trump’la da görüşeceği G-20 Zirvesi’ne katılmak üzere Japonya’ya hareket etmeden önce düzenlediği basın toplantısında konuya değindi. Trump’la şimdiye kadar yaptığı görüşmelerde ABD’nin Türkiye’ye yaptırım uygulayacağına ilişkin bir işaret görmediğini ancak konuyu ikili görüşmede gündeme getireceğini belirtti.

Erdoğan "Hem ben hem de bakanlarım daha önce bu konunun kapandığını ve artık şu anda teslim aşamasında olduğumuzu belirttik. "Nedense bizim söylediklerimize pek inanılmıyor, bizim dışımızda söylenenler itibar görüyor. Türkiye bir NATO ülkesidir. Amerika da bir NATO ülkesidir. NATO ülkeleri birbirine yaptırım uygulamaya başladıysa doğrusu bunu bilmiyorum. Bugüne kadar Sayın Trump ile yaptığım görüşmelerde bu izlenimleri hiç almadım ama alt kademelerde birileri bu tür şeyleri dillendiriyor, konuşuyor” ifadelerini kullandı.

Rusya devlet savunma sanayisi şirketi Rosoboronexport'un Başkanı Aleksandr Miheyev ise S-400 hava savunma sisteminin ilk teslimatına yüzde 99 hazır olduklarını söyledi.

Anadolu Ajansının haberine göre Miheyev, "Şu anda lojistikle ilgili kısımları tamamlıyoruz. Üretimdeki zorluklar açısından teslimat rekor sürede tamamlanacak” dedi.

AA’ya göre Rosoboronexport, Rus devleti tarafından silah ve askeri ekipman ihracat hakkına sahip tek şirket konumunda.