Japonya'da Moon tarikatıyla bağlantıları gerekçesiyle öldürülen eski Başbakan Şinzo Abe'nin cenazesi için bugün devlet töreni düzenlenmesi de protestolara sahne oldu.

Japonya'nın en uzun süre görevde kalan başbakanı unvanına rağmen bölücü bir siyasi kişiliği olan ve öldürülmesiyle tarikat-siyaset ilişkileri açığa çıkan Abe'nin ardından düzenlenen devlet töreninde pek çok ülke lider veya üst düzey yetkiliyle hazır bulundu.

Resmi törene sadece resmi statüdeki 4 bini aşkın yerli ve yabancı misafir kabul edildi. Japonya'nın İmparatoru Naruhito ile İmparatoriçe Masako'nun yanısıra eski başbakanlarının yer aldığı törende 27 ülke, bölge ve uluslararası kuruluşu 700 yabancı delegasyon temsil etti. Türkiye adına Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD adına Başkan Yardımcısı Kamala Harris, Hindistan adına Başbakan Narendra Modi, Avustralya adına hem Başbakan Anthony Albanese hem de selefi Scott Morrison katıldı. Avustralya ve Hindistan, ABD'nin Asya-Pasifik'te Çin'e karşı kurduğu ve zamanında Abe'nin desteklediği askeri ittifakların üyesi. Modi, geçen hafta Londra'da Britanya Kraliçesi 2. Elizabeth'in cenaze törenine katılmazken, Abe'ye 'saygıda kusur etmedi'.

Japon devlet binalarındaki ulusal bayraklar yarıya indirilirken, başkent Tokyo'da olağanüstü güvenlik önlemleri kapsamında yaklaşık 20 bin emniyet mensubu görevlendirildi.

Ancak hükümetin meclis müzakeresi olmaksızın devletin kasasından 11 milyon doları aşkın masraf yapma pahasına aldığı devlet töreni kararı, haftalardır ülke çapında protestolarla karşılandı.

Anketlere göre Japon kamuoyunun yaklaşık yüzde 60'ının karşı çıkmasına rağmen bugün Tokyo'nun Kita-no-maru Parkı içindeki Nippon Budokan Salonu'nda merasim düzenlenirken, yakınlarında toplanan yüzlerce kişinin pankartlar ve sloganlarla gerçekleştirdiği protesto polis müdahalesiyle karşılaştı. Parlamento önündeki protestoya da binlerce kişi katıldı.

BBC'ye göre protestocular, Abe'nin 2. Dünya Savaşı sonrası cenazesi için devlet töreni düzenlenen ikinci başbakan olma 'onurunu hak etmediğini' dile getirdi.

25 yaşındaki Iori Fujiwara, "Hükümetin halka danışmadan istediğini yapmasına izin verdiğimiz için kızgınım" diyerek ekledi: "Biz genç neslin kendi geleceğimiz için daha fazla konuşması gerekiyor, bu yüzden buradayım."

25 yaşındaki Ayaka Uehira, geçen hafta canavar tayfundan milyonlarca Japonun olumsuz etkilendiğini hatırlatıp Abe için devlet törenine bu kadar çok para harcanmasını eleştirerek "Hal böyleyken evde oturamazdım" dedi.

Ancak Abe'nin siyasi mirasına karşı çıkan protestocuların çoğunluğunu yaşını başını almışlar oluşturdu. Zira Japonya'yı ordusuna büyük yatırım yaparak yeniden militerleşmekten alıkoyan 'pasifist' anayasa, yaşlı nesil tarafından desteklenirken, Abe tarafından referandum veya parlamento süreciyle değil, yeniden yorumlamayla değiştirilmeye çalışılmıştı.

Abe'nin yasını tutanlar ise salon yakınlarında kurulan sunaklara çiçek bırakmak için sabahın erken saatlerinden itibaren uzun kuyruklar oluşturdu.

Abe, 8 Temmuz'da iktidardaki Liberal Demokrat Parti (LDP) adayının seçim kampanyasına destek için Nara kentinde miting yaparken suikasta uğramıştı. Suikast zanlısının annesinin Moon tarikatına (Birleşme Kilisesi) yaptığı büyük bağışlar nedeniyle battığı gerekçesiyle tarikatla bağlantılı Abe'yi öldürdüğüne dair ifadesinin ardından, 'Japonya'yı gizlice yöneten aşırı milliyetçi ya da dini tarikatlar' meselesi gündeme damga vurdu.

Öyle ki LDP'li Başbakan Fumio Kişida, Abe'nin kardeşi Kişi dahil tarikatçı 7 bakanı görevden alıp partinin Birleşme Kilisesi ile hiçbir bağının kalmayacağına dair söz vermek zorunda kaldı.