AB liderleri, Avrupa Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker, AB Konsey Başkanı Donald Tusk, Avrupa Parlamentosu Başkanı Antonio Tajani ve AB Dış İlişkiler Yüksek Komiseri Federica Mogherini’nin yerine önerilecek adayları belirlemek üzere Brüksel’de bir araya geldi. Ancak, iki gün süren zirvenin ardından, Fransa ve Almanya arasındaki restleşme nedeniyle adaylar üzerinde uzlaşmaya varılamadı.

Almanya Başbakanı Angela Merkel, AP’nin en büyük grubunun adayı Alman Manfred Weber’den son ana kadar vazgeçmedi. Macron ise yeni parlamentoda sağ ve sosyalist grubun yeterli çoğunluğu sağlayamaması nedeniyle, artık otomatik aday (Spitzenkanditat) döneminin sona erdiği, parlamentodaki tüm grupların uzlaşması sonucu bir aday belirlenmesi gerektiği görüşünde ısrar etti.

Zirvenin ikinci gününde uzlaşma adaylarını belirlemekle görevlendirilen AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, "Mevcut üç aday Alman Manfred Weber, Hollandalı Frans Timmermans ve Danimarkalı Margrethe Vestager’in ne parlamentoda, ne de Konsey’de aranan desteği elde edemediklerini" açıkladı. Tusk, "30 Haziran’da yeniden görüşeceğiz" diyerek, bir hafta daha yeni adaylar üzerinde çalışmaya devam edeceklerini kaydetti.

Aynı yönde açıklama yapan Almanya Başbakanı Angela Merkel de, Yeşiller ve Liberal grubun "Weber'i desteklemediğini" açıklamasının ardından, Weber’in adaylığını desteklemekten vazgeçti. Merkel, "Üç aday üzerinde de uzlaşma olmadı. Önümüzdeki hafta bir isim üzerinde uzlaşmaya çalışacağız" dedi.

Zirvenin sonunda basın toplantısı düzenleyen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise, 3 aday üzerinde uzlaşılamadığını, komisyon başkanlığı için yeni isimlerin gündeme geleceğini açıkladı. Merkel karşısında ilk turu kazanan Macron, Fransız Michel Barnier'nin komisyon başkanı olması için kulis yapıyor.

Zirve sonrası düzenlediği basın toplantısında AB Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker, "Olanları bir anlamda eğlenerek izliyorum. Görüyorum ki benim yerimi dolduracak bir isim bulmak hayli zor" dedi.

Yeni adaylıklar için, Belçika Başbakanı Charles Michel, IMF Başkanı Fransız politikacı Christine Lagarde, Dünya Bankası İcra Kurulu Başkanı Bulgar Kristalina Georgieva, Brexit müzakereleri ile AB içinde adını duyuran Fransız Michel Barnier'nin isimleri geçiyor. Komisyon başkanlığı için kulislerde adı sıkça tekrar edilen Merkel ise, Brüksel'de bir politik kariyer düşünmediğini belirterek, yeniden aday olmayacağı sinyalini verdi. Avrupa Merkez Bankası Başkanı İtalyan Mario Draghi'nin ismi ise tüm liderler tarafından övülürken, Draghi'nin sürpriz bir şekilde AB Komisyonu Başkanlığı'na da önerilebileceği ihtimaller arasında sayılıyor.

Konsey, AP’nin ilk toplantı tarihi 2 Temmuz’dan önce, 30 Haziran’da yeniden bir araya gelerek yeni isimler üzerinde uzlaşmaya çalışacak. Parlamentoda 182 sandalye sayısına sahip olan muhafazakar sağ grup PPE, birinci grup olarak kalmayı başarsa da, artık sosyalistlerin yanı sıra liberal grupla da uzlaşmak zorunda. Sosyalistlerin 153 sandalyeye sahip olduğu seçimlerde, 108 sandalye almayı başaran ve ismini "Renew Europe / Avrupa’yı yenile" olarak değiştiren liberal grup da kararlarda söz sahibi olmak için pazarlıkları belirleyici rol oynuyor.

Yeni adaylar, AB’ye üye 28 ülkeden 21’inin desteğini almak zorunda. Üzerinde uzlaşma sağlanacak adaylar daha sonra Avrupa Parlamentosu’nun oyuna sunulacak. Adaylar burada da salt çoğunluğun yani 376 milletvekilinin desteğini almak zorunda.

Konsey Akdeniz’de Türkiye ile Kıbrıs Rum Yönetimi arasında yaşanan sondaj gerginliği konusunda da (Güney) Kıbrıs’a "tam destek ve dayanışmasını" yenileyerek, bu krizde Rum yönetiminin yanında oldukları ifade edildi. Fransa Cumhurbaşkanı Macron da, basın toplantısında buna vurgu yaparak, "Tüm konsey Kıbrıs'a tam destek ve dayanışma duygularını açıklamıştır" dedi.

İklim anlaşması konusunda da uzlaşmaya varamayan Konsey’de, enerjisi önemli ölçüde karbon yakıtlara dayanan 4 doğu Avrupa ülkesi, Polonya, Çekya, Macaristan ve Estonya, yenilenebilir enerjiye geçiş için gerekli bütçesi olmadığı gerekçesiyle, 2050 yılında karbonlu yakıtlara tümüyle son verme kararını onaylamadı. Konsey, AB bütçesinden bu ülkelere yardım yapılması yönünde karar aldı. Ancak bu yardım miktarı ve takvimi belirlenmedi.

Konu sonuç bildirgesine, "2050 yılı hedefi, ülkelerin özel durumları da göz önünde bulundurularak gerçekleştirilmeli" notu düşüldü. AB ülkelerinin karbonlu yakıtlara son verme politikaları aşamalı gerçekleşecek. İsveç ve Finlandiya, 2045 yılından önce karbonu tümüyle bırakmayı hedefliyor.