Kuveyt, Almanya ve Belçika ilk olarak bir tasarı sunmuş daha sonra da BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri Rusya ve Çin farklı bir tasarı gündeme getirmişti. Rusya, sekiz yıldır süren iç savaşın ardından şu anda hala rejim karşıtı muhalif grupların elinde kalan son bölge konumundaki İdlib konusunda bugüne kadar müttefiki olan Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esat’ı korumak için çok sayıda tasarıyı veto etmişti.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 15 üyesinden uzmanlar Kuveyt, Almanya ve Belçika’nın hazırladığı taslağı müzakere etmek üzere şimdiye kadar üç kez bir araya geldi. Karar tasarısının kabul edilmesi için dokuz oy gerekiyor ve Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri olan Rusya, Çin, Fransa, İngiltere ve ABD’nin de veto etmemesi gerekiyor.

Reuters haber ajansına konuşan diplomatlar, Rusya’nın taslak metne BM Güvenlik Konseyi’nin kara listesinde bulunan silahlı grupların ateşkesten muaf tutulmasını öngören bir madde konulmasını talep ettiğini ancak bu talebin ABD tarafından reddedildiğini söyledi.

Söz konusu tasarı, üye devletlerden İdlib vilayeti dahil olmak üzere terörle mücadelede bütün önlemlerin alınmasını sağlamaları ve uluslararası hukuk çerçevesindeki yükümlülüklerine de uymaları talep ediliyor.

Batılı devletler Rusya ve Esat rejimini sivilleri hedef almakla suçluyor, taraflarsa bunu reddediyor. Rusya ve rejim İdlib’de El Kaide’nin Suriye kolu olan eski adıyla Nusra Cephesi ve bugünkü adıyla da Heyet Tahrir El Şam dahil olmak üzere terör gruplarını hedef aldıklarını savunuyor.

Rusya ve Çin, Reuters haber ajansının aktardığına göre ateşkesin Güvenlik Konseyi tarafından terör örgütü olarak nitelenen gruplarla bağlantılı şahıs, grup ve kurumları kapsamaması çağrısında bulunan bir başka tasarı metni sundu. Çin ve Rusya bu tasarının da Perşembe günü Güvenlik Konseyi’nde oylanmasını istedi.

Esat rejimi güçleri Rusya’nın hava desteğiyle İdlib’de beş aydır operasyon yürütüyor. Kuveyt, Almanya ve Belçika’nın BM tasarısı sunmasından kısa bir süre sonra Şam 31 Ağustos’ta ateşkes ilan etmiş, hava saldırılarına ara verilmişti. Ancak Suriye ordusu Pazar günü bölge sakinlerine göre İdlib’in güneyini top ateşine tuttu.

Birleşmiş Milletler’e göre İdlib’de rejimin Rusya destekli operasyonu başlattığı Nisan ayından bu yana en az 550 sivil hayatını kaybetti, yaklaşık 440 bin kişi de göç etmek zorunda kaldı.

Hafta başında Ankara’da bir araya gelen Türkiye, Rusya ve İran’ın liderleri İdlib’de gerilimin azaltılması konusunda uzlaşıya vardı ancak ülkeler arasında IŞİD tehdidine ilişkin görüş ayrılıkları devam ediyor.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres geçtiğimiz ay İdlib’de BM’nin desteklediği tesislere ya da insani yardım alanında faaliyet gösteren noktalara yönelik saldırıların soruşturulacağını açıklamıştı. Rusya ve Suriye operasyonda sivillerin ya da sivil altyapının hedef alınmadığını savunuyor.