İlk kez 2016 yılında Küba’da görev diplomatlarda görülen gizemli hastalığa neyin neden olduğuna dair çeşitli tahminler olsa da hastalığın kesin kaynağı bilinmiyor.

Son olarak başkent Washington yakınlarında Küba’da görülenlere benzer iki vaka görülmesi konuyu yeniden gündeme getirmiş, Beyaz Saray vakaları incelediğini bildirmişti.

2016 yılından itibaren ilk olarak Küba’da daha sonra da Rusya ve Çin’de toplamda 40 kadar diplomatın mide bulantısı, baş ağrısı, baş dönmesi, hafıza, konsantrasyon, denge ve uyku sorunları yaşadığına dair haberler ABD ve dünya basınında yer almış, vakalar yoğun olarak Küba’da görüldüğü için nedeni açıklanamayan gizemli hastalığa ‘‘Havana Sendromu’’ adı verilmişti. Bu sendromun çevresel ya da psikolojik faktörlerden mi yoksa saldırı sonucu mu meydana geldiği ise hala belirsizliğini koruyor.

İstihbarat görevlileri, diplomatlar, askerler ve yurtdışında görev yapan diğer Amerikalı personelde görülen ve beyin hasarına yol açan gizemli hastalık New York Times’ın haberine göre şu ana kadar 130’dan fazla kişiyi etkiledi.

Merkezi İstihbarat Örgütü (CIA), Dışişleri Bakanlığı ve Savunma Bakanlığı’ndaki personelde de görülen bu sendrom Biden yönetimi tarafından da dikkatle incelemeye alındı. New York Times, semptomları geçiren CIA yetkililerinin sayısı açıklanmadığı için toplam rakamın kamuoyuna düşük yansıdığını öne sürdü.

Vakaların çoğu Çin ve Küba’da görülürken habere göre Avrupa ve Asya’da da vakalara rastlanması yönetimin konuyu daha derinden incelemeye başlamasına neden oldu.

Beyaz Saray daha önce de, 2019-2020 yılları arasında başkent Washington civarında da Havana Sendromu’na benzer vakaların görüldüğünün farkında olduklarını bildirmişti.

Açıklamanın ardından CNN, ABD federal hükümet dairelerinin Küba’da diplomatların geçirdiği ve "Havana Sendromu” olarak da bilinen gizemli hastalığa benzeyen iki olası vakayı soruşturduklarını bildirmişti.

Haberde savunma yetkililerinin Senato ve Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komisyonu’ndaki Kongre üyelerini, gizemli hastalık vakalarıyla ilgili bilgilendirildikleri belirtilmişti.

Bu vakalardan birinin Beyaz Saray’ın güney kanadındaki oval bahçenin yanında meydana geldiği ve bir Ulusal Güvenlik Konseyi yetkilisini etkilediği öne sürülmüştü.

CNN’e göre savunma yetkilileri Kongre üyelerine, saldırının arkasındaki ülkeler arasında Rusya ve Çin’in olduğundan şüphelendiklerini, ancak ellerinde bunu doğrulayacak yeterli istihbaratın olmadığını bildirdi.

Haberde diğer vakanın ise başkente komşu Virginia eyaletinde bir Beyaz Saray yetkilisinde görüldüğü bilgisinin GQ dergisi tarafından gündeme getirildiği belirtilmişti.

New York Times konuyla ilgili haberinde Ulusal Güvenlik Konseyi’nin semptomlar arasında ses, basınç, sıcaklık gibi duyu olaylarıyla, baş dönmesi, mide bulantısı, baş ve boyun ağrısını sıraladığını belirtti.

Ulusal Bilimler Akademisi’nin mevcut ve eski 20 devlet memuruyla yaptığı mülakatlar sonucu yayınladığı raporda duyu kaybı, baş dönmesi, denge kaybı ve diğer nörolojik semptomlar sıralandı. Yüksek ses duyma, başta basınç ya da titreşim hissetme, kulakta ya da başta kronikleşebilen ağrılara dikkat çekildi; algı sorunları ve hafıza kaybı da semptomlar arasında sıralandı. Rapora göre bazı hastaların semptomları kısa sürede sona ererken diğerleri uykusuzluk ve baş ağrısı gibi kronik semptomlar yaşamaya devam etti.

Bazıları duydukları seslerin belli bir yönden geldiğini ve yalnızca belli noktalarda duyulduğunu söylerken, hastaların bir bölümü de ani kulak çınlaması, duyu kaybı, baş dönmesi, dengesiz yürüme ve görme bozukluklarından söz etti.

Ulusal Bilimler Akademisi’nin 2020 yılında yayınladığı rapor, semptomların oluşmasında şüphelenilen etkenler arasında radyo frekansı dalgalarının, böcek ilaçlarında yer alan kimyasal maddelerin ve bazı salgın hastalıklarla o dönemde Küba’da yaygın olan Zika virüsünden şüphelenildiğini bildirmiş, ancak detaylı araştırma sonucunda semptomların daha çok radyo frekansı dalgalarıyla uyumlu olduğu sonucuna varılmıştı. Raporda hastalığın bir saldırı sonucu olup olmadığına ise değinilmemişti.