Murad Shishani ve Nick Sturdee'nin haberine göre, başkent Bağdat'taki Rusafa Cezaevi’nde açlık grevinde olan en az 400 kadın, hapis cezalarını ve hapishane koşullarını protesto ediyor.

Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütüyle ilişkilendirilerek hüküm giyen bu kadınlar adil yargılanmadıklarını savunuyor.

Kadınlar, en az 15 yıl hapis cezasına çarptırılmış. Bazıları ise müebbet hapis cezası almış.

Bir kısmı ise idam cezasına çarptırılmış ancak cezalarının henüz infaz edilmediği anlaşılıyor.

Cezaevinde 100 civarında çocuğun da tutulduğu düşünülüyor.

BBC Arapça Servisi’ne gönderilen görüntülerde, taş zeminlerde hareketsiz yatan oldukça zayıf kadınlar görülüyor. Kadınların 24 Nisan’dan beri hiçbir şey yemediği düşünülüyor.

BBC'ye, açlık grevinin başlangıcında kadınların günde sadece yarım bardak su tükettiği söylendi. Kadınlardan bazılarının şimdi su da içmedikleri anlaşılıyor.

Açlık grevinde olanların bazıları su içmeyi reddediyor

BBC’ye gönderilen görüntülerde cezaevinde küçük çocuklar da görülüyor. Birçoğunun hapishanenin içinde doğduğu bildirildi.

IŞİD, Suriye ve Irak'ta halifelik kurmak için beş yılda binlerce kişiyi öldürdü ve köleleştirdi.

Çocuklardan bazılarının cezaevlerinde doğduğu bildirildi

Kadınların arasında Azerbaycan, Rusya, Suriye, Fransa, Almanya, Ukrayna ve ABD vatandaşlarının yanı sıra Türklerin de olduğu bildiriliyor.

Dışişleri Bakanlığı ise BBC Türkçe'ye yaptığı açıklamada, "Bağdat Rusafa Cezaevi’ndeki açlık grevine vatandaşlarımızın da katıldığının öğrenilmesi üzerine, Bağdat Büyükelçiliğimiz, söz konusu vatandaşlarla ve ilgili Irak makamlarıyla temas etmiştir. Türk vatandaşlarının açlık grevini 27 Nisan 2023 tarihinde sonlandırdıkları Iraklı yetkililerden öğrenilmiştir" denildi.

Bağdat Büyükelçiliğinin, Irak’ta tutuklu bulunan Türkiye vatandaşları hakkında Irak makamlarıyla düzenli temas halinde oldukları kaydedildi.

BBC Türkçe, Türklerin açlık grevine devam edip etmediğini bağımsız kaynaklardan teyit edemedi.

BBC’nin edindiği bir görüntüde, sadece gözlerini açıkta bırakan siyah çarşaf giymiş 12 kadın yan yana dizilmiş halde yer alıyor.

Kadınlardan biri "hiçbir suça karışmadıklarını ve haklarında herhangi bir delil olmadığını” öne sürüyor ve şöyle devam ediyor:

"24 Nisan 2023 tarihinde açlık grevine başladığımızı ve sonuç elde edene kadar devam edeceğimizi ilan ediyoruz. Grevin getirmiş olacağı tüm zararın bedeli Türkiye Cumhuriyeti yetkililerine aittir.”

Kadınlar videoda ev hanımı ve anne olduklarını vurguluyor. Bir kadın, "Anneliğimizi geri istiyoruz” yazılı kağıt tutuyor.

17 kadının bulunduğu başka bir görüntüde Türkçe konuşan bir kadın, "Biz adaletsizce yargılanarak, 6 yıldır idam ve müebbet cezasıyla, hiçbir delil olmaksızın tutuklanan mazlum anneleriz” diyor.

Irak hükümeti BBC’nin açlık grevi ya da cezaevi koşulları hakkındaki sorularını yanıtlamayı reddetti. Irak yetkilileri daha önce, suçsuz kişilerin ülkelerine dönmelerine yardım etmek istediğini söylemişti.

İzinsiz bulundurulan bir cep telefonuyla açıklama yapan Rus bir kadın, zorla imzalatılan bir itiraf ve 10 dakikalık bir duruşmanın ardından, 15 yıl hapis cezasına çarptırıldığını söyledi.

Söz konusu kişi, itirafın Arapça olduğunu ve içerisinde Musul’da silah taşırken yakalandığının yazdığını, kendisinin Arapça bilmediğini kaydetti.

Kadın, kendisine yöneltilen suçlamayı reddediyor ve serbest bırakılana kadar açlık grevine devam edeceğini söylüyor.

BBC kadının iddialarının çoğunu bağımsız kaynaklardan doğrulayamadı.

IŞİD ile ilişkilendirilen kadınlar çocuklarıyla birlikte cezaevine konuldu

Rusafa Cezaevi’nde son altı yılda 30'u çocuk en az 60 mahkumun öldüğü iddia ediliyor. Kadınlardan biri, en son ölen çocuğun üç yaşında olduğunu söyledi.

Cezaevi, Bağdat'ın doğusunda bulunuyor ve içerisinde terör dahil çeşitli suçlardan hüküm giyen kadınlar tutuluyor.

Mahkumlar, bir hücrede 40 kişinin kaldığını, sık sık dayak ve insanlık dışı muameleye maruz kaldıklarını söylüyor.

Irak Adalet Bakanlığı, Nisan 2022’de cezaevinden "ses kaydı sızdırıldığı” gerekçesiyle cezaevi müdürünün görevden alındığını açıklamıştı. Bakanlık, cezaevinde kapasitesinin dört kat üzerinde kişi tutulduğunu da kabul etmişti.

Irak adalet sistemi, yargılamaların adil olmadığı ve istismarın yaygın olduğu gerekçeleriyle uzun süredir eleştiriliyor.

Uluslararası Af Örgütü'ne göre, IŞİD bağlantılı yargılamalarda, "işkenceyle alınmış itiraflara dayanan mahkumiyetlerin ardından" uzun hapis ve idam cezaları veriliyor.

Irak Meclisi İnsan Hakları Komitesi yakın zaman önce yetkililere IŞİD ile bağlantılı yabancı mahkumların ülkelerine gönderilmeleri sürecini hızlandırma çağrısı yapmıştı.

2017'de IŞİD'in yenilgiye uğratılmasının ardından örtügün on binlerce eski üyesi tutuklandı. Erkeklerin çoğunun hızla idam edildiği, binlerce kadın ve çocuğun ise gözaltına alındığı iddia ediliyor.

Bu kişilerin bazıları ülkelerine geri gönderildi ancak birçoğu Suriye ve Irak hapishanelerinde kaldı.

Bazı kadınlar isteyerek IŞİD'e katıldıklarını ve böylece genellikle suçlarına ortak olduklarını kabul ederken, diğerleri kandırıldıklarını veya katılmaya zorlandıklarını öne sürüyor.

Bazıları, savaşçılarla evlenmeye zorlandıklarını ve reddederlerse ölümle tehdit edildiklerini söylüyor.

En bilinenlerinden biri, 2015 yılında öğrenciyken Suriye'ye giden İngiliz Şamima Begüm. Halen Suriye’nin kuzeyinde gözaltındakilerin tutulduğu bir kampta kalıyor.

IŞİD ile ilişkilendirilen kadınların iddialarını doğrulamak genellikle çok zor.