radyobir
radyobir

Lozan Mübadilleri Vakfı'ndan Kudüs çağrısı

Lozan Mübadilleri Vakfı Genel Merkezi'yle 56 yerel mübadil/mübadele derneğinin mübadelenin 95. yılı dolayısıyla yayınladığı ortak bildiride Kudüs'ün statüsünü değiştirmeye yönelik girişimlere dikkat çekildi; kentin statüsünü, karakterini ve demografik yapısının değiştirilmesine yönelik girişimler kınandı. Bildiride ayrıca Lozan Barış Antlaşmasıyla ilgili spekülasyonlar gündeme getirildi, Lozan için ""Bu antlaşma dünya uluslar ailesinde Türkiye'nin yerini tespit ve tescil etmiştir." denildi. Ortak bildiri geçen hafta sonu Mudanya'da, Samsun ve Gemlik'te okunmuştu. Bildiri bugün de Kuşadası ve Fethiye'de okunacak.

29 Ocak 2018 21:08 | Kategori: Yaşam

İSKENDER ÖZSOY

Mübadillerin alanında ilk örgütü Lozan Mübadilleri Vakfı (LMV) ve yerel mübadele/mübadil dernekleri "derin acı" mübadelenin 95. yılını geçen hafta sonu çeşitli etkinliklere andı.

30 Ocak 1923 tarihinde Lozan'da Türkiye'ye Yunanistan arasında imzalanan mübadele sözleşmesiyle yaklaşık iki milyon insan derinden etkilendi.
LMV, 2003 yılından bu yana her yıl sözleşmenin imzalandığı 30 Ocak haftasında savaşlarda, göç yollarında ve terör saldırılarında ölenlerin anısına denize karanfiller bırakıyor ve mübadele/mübadil kuruluşlarıyla ortaklaşa hazırlanan bildiriyi kamuoyuyla paylaşıyor.

Her yıl farklı bir mübadil beldesinde düzenlenen törenlerin bu yılki ana üssü Mudanya'ydı.

Lozan Mübadilleri Vakfı Mudanya Temsilciliği'nin ev sahipliğinde geçen cumartesi günü düzenlenen ilk etkinlikte Mütareke Evi'nin yanından denize karanfiller bırakıldı ve LMV Mudanya Temsilcisi Cumhur Aksan tarafından ortak bildiri okundu.

Aralarında LMV Ege Bölge Temsilciliği, LMV Mudanya Temsilciliği,  Karadeniz Rumeli Dernekleri Federasyonu Genel Merkezi ve il temsilcilikleriyle yerel mübadil/ mübadele derneklerinin de olduğu 57 kuruluşun imzaladığı bildiride Kudüs, vize sorunu ve Lozan Barış Antlaşmasıyla ilgili spekülasyonlar gündeme getirildi, Lozan için "Bu antlaşma dünya uluslar ailesinde Türkiye'nin yerini tespit ve tescil etmiştir."denildi.

VİZE DUVARLARI KALDIRILSIN

Ortak bildiride şu konulara değinildi:

"Bundan 95 yıl önce; 30 Ocak 1923 tarihinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümetiyle Yunanistan Hükümeti arasında, Türkiye'de yerleşik Rum-Ortodokslarla Yunanistan'da yerleşik Türk-Müslümanların zorunlu göçünü öngören Mübadele Sözleşmesi imzalandı.  Sözleşmeyle yaklaşık iki milyon insan doğdukları toprakları terk etmek zorunda kaldı.

Mübadillerin doğdukları toprakları ziyaret etmelerine uzun yıllar izin verilmedi. Birinci kuşak mübadillerin hemen hemen tamamı memleket hasretiyle bu dünyadan sessizce göçüp gittiler. Son yıllarda giderek artan sayıda mübadil çocuğu ve torunu, bir vasiyeti yerine getirircesine aile büyüklerinin "memleket" dedikleri toprakları ziyaret etmek istiyor. Ancak; T.C. vatandaşlarına vize uygulanması, vize alırken çekilen sıkıntılar düş kırıklığı yaratıyor.

AB yöneticilerinden, Yunanistan ve Türkiye Cumhuriyeti Hükümetlerinden iki halk arasına örülen vize duvarının kaldırılmasını tekrar tekrar talep ediyoruz. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan biz mübadil kökenliler de Yunanistan vatandaşı olan Rum Ortodoks mübadil kökenliler gibi aile büyüklerimizin doğdukları toprakları vizesiz olarak ziyaret etmek istiyoruz. 

KUDÜS'ÜN STATÜSÜ

Bütün semavi dinler için kutsal olan Kudüs'ün statüsünü değiştirmeye yönelik girişimlere de dikkat çekmek istiyoruz.  Birleşmiş Milletler kararları doğrultusunda Kudüs kentinin ruhani, dini ve kültürel boyutlarının korunması gerektiğini özenle vurgulayarak; kentin statüsünü, karakterini ve demografik yapısının değiştirilmesine yönelik girişimleri şiddetle kınıyoruz.  

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Yunanistan Hükümeti'nden bir talebimiz daha var:

 Mübadillerin geride bıraktıkları ve günümüze kadar ayakta kalabilmiş olan; cami, kilise, tekke, manastır, türbe, şehitlik, mezarlık gibi kutsal mekânların; hamam, bedesten, çeşme, ayazma gibi tarihi yapıların karşılıklı olarak restore edilmesini ve korunmasını, mübadil kuşaklara aile büyüklerinin doğdukları toprakları ziyaretlerinde bu kutsal mekanlarda dua ve ibadet etme imkanı sağlanmasını talep ediyoruz.

Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü'ne "Muhtelit Mübadele Komisyonu TasfiyeTalepnameleri"ni Cumhuriyet Arşivi Online  Kataloglarına tekrar geri yüklediği için teşekkür ediyor, mübadele sürecinin ve mübadillerin yaşadıklarının aydınlatılması açısından mübadillerin şahsi dosyalarındaki  mektup, dilekçe ve fotoğrafların tasnif edilerek araştırmaya açılmasını rica ediyoruz."  

LOZAN KONUSU

Lozan'ın da gündeme getirildiği ortak bildiride bu konuda da şu görüşe yer verildi:

"Güncel tartışmalarda Lozan Barış Antlaşması sıkça gündeme gelmektedir. Bazı çevreler antlaşmayı "hezimet" olarak değerlendirmekte, antlaşmanın gizli maddeleri olduğunu, ömrünün yüz yıllık olduğunu, 2023 yılında sona ereceğini söyleyebilmektedir. Unutulmamalıdır ki Birinci Dünya Savaşı sonrası imzalanan tüm antlaşmalar İkinci Dünya Savaşı ile geçersiz kalmıştır. Tek istisna Lozan Barış Antlaşması'dır. Bu antlaşma dünya uluslar ailesinde Türkiye'nin yerini tespit ve tescil etmiştir. 

MÜBADELE OKUTULSUN 

Lozan Barış Antlaşması konusunda yalan/yanlış ve eksik bilgilenmenin/bilgilendirmenin önüne geçilmesi için Türkiye'nin siyasi tarihinin öğretilmesinin yanı sıra mübadele konusunun da milli eğitim müfredatına alınmasını, başka bir deyişle ortaokullarda ve liselerde mübadelenin insani ve siyasi yönünün okutulmasını, öğretilmesini talep ediyoruz.

Görsel ve yazılı basında sıkça yer alan; Ege Adaları ve Batı Trakya müftülerinin sorunları gibi konuların iki ülke arasındaki ilişkilerin bozulmasına yol açmadan görüşmeler yoluyla adil bir çözüme kavuşturulması dileğimizdir. 

Bu topraklarda yaşayan halkların geçmişinde yüzlerce yıllık birlikte yaşam deneyimi var. Bizler; mübadil çocukları ve torunları olarak, mübadelenin 95. yıldönümünde Orta Doğu'da, Balkanlar'da, Akdeniz'de, Ege'de ve yaşadığımız coğrafyada çatışma yerine barış, farklı olanı sürgün yerine birlikte yaşama ortamının oluşturulabileceğine yürekten inanıyoruz. Savaşlarda, göç yollarında ve terör saldırılarında yaşamını yitirenleri saygı ve rahmetle anıyor, çekilen acılar bir daha yaşanmasın diyoruz."

Mudanya'daki etkinliğe eski Bursa milletvekillerinden, ikinci kuşak mübadil Turhan Tayan, Mudanya Belediye Başkanı Hayri Türkyılmaz, LMV Başkanı Ümit İşler, LMV Genel Sekreteri Sefer Güvenç'le Lozan Mübadilleri Derneği Başkanı Esat Ergelen de katıldı. 

Mübadelenin 95.yılı etkinlikleri kapsamında ayrıca Uğur Mumcu Kültür Merkezi'nde Günümüz Tartışmaları Işığında Lozan Antlaşması Paneli yapıldı. Panele Uludağ Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Barış Özdal katıldı. Mazereti dolayısıyla katılamayan Kadir Has Üniversitesi öğretim üyesi Serhat Güvenç'in hazırladığı bildiriyi LMV Genel Sekreteri Sefer Güvenç paylaştı.

Panelin ardından Lozan Mübadilleri Vakfı korosu aynı yerde şef Garip Meriç Mansuroğlu yönetiminde konser verdi.

DİĞER ETKİNLİKLER

Öte yandan yerel ölçekte Erdek Girit ve Rumeli Mübadilleri Kültür ve Dayanışma Derneği'nin 14 Ocak'ta başlattığı 95. yıl etkinlikleri bugün de Kuşadası, Fethiye ve mübadelenin başkenti Tuzla'da devam edecek.

Kuşadası Selanik Mübadilleri ve Rumeli Göçmenleri Kültür ve Dayanışma Derneği saat 12.00'de sahildeki el heykeli önünde savaşlarda ve göç yollarında ölenlerin anısına denize karanfiller bırakacak. 

Fethiye Belediyesi'yle Fethiye Muhacirler Derneği'nin düzenlediği ortak etkinlik saat 14.00'de Beşkaza Meydanı'nda.
Tuzla Rumeliler Derneği de (TURUD) saat 13.00'de dernek binası önünde etli pilav dağıtacak.

Sitemiz yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm haklarının sahibidir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan köşe yazısı/haberin bir bölümü, alıntılanan habere aktif link verilerek kullanılabilir.
YUKARI