Bilinçsiz ilaç kullanımı nedeniyle antibiyotiklere karşı direnç kazanan 'süper bakterilere' karşı sentetik tedavi imkanlarımız tükenirken, Avustralya'da bilim insanları doğal bir çare buldu. Sydney Üniversitesi'nden bir ekip, Tasmanya Canavarı olarak bilinen keseli hayvanların sütünde, süper bakterileri dahi öldürebilen doğal antibiyotikler keşfetti.

Birçok zehre ve bakteriye karşı dayanıklı metabolizmalarıyla bilinen bu keseli hayvanların yavrularının hiç hasta olmaması, bilim insanlarının dikkatini çekti. Ekipte çalışan Yrd. Doç. Emma Peel, "Tasmanya Canavarı'nın mikrobiyomunda potansiyel patojenler mevcut. Buna karşın kesedeki yavrularının hiç hasta olmaması bize ipucu verdi" dedi.

Sütü inceleyen ekip, katelisidin adı verilen antibiyotik özellikli peptitlerden çok sayıda tespit etti. İnsan kanında bu maddelerden sadece bir tane varken (LL - 37), Tasmanya Canavarı'nın sütünde 6 çeşit katelisidin bulundu.

Bilim insanları, zor iki hedefle teste başladı: Methicilin maddesine dahi direnç kazanmış süper bakteri staphylococus aureus ve güçlü antibiyotik Vancomycin'e kafa tutan enterococcus... Tasmanya Canavarı'nın sütüyle temas eden iki süper bakteri de kısa sürede öldü. 

Peel, "Vancomycin oldukça güçlü bir antibiyotik. Eğer bir bakteri bu ilaca direnebiliyorsa, çok fazla seçeneğiniz kalmamış demektir" diyor.

Aynı üniversiteden genetik uzmanı Kathy Belov, aynı çalışmanın şimdi de koalalar ile yürütüldüğünü, benzer sonuçlar beklendiğini söyledi. Belov, "Avustralya'da çok sayıda keseli hayvan var. Yavrularını korumak için bu yönde evrildiklerini tahmin ediyoruz. Bizi burada muhteşem peptitlerle dolu bir hazine bekliyor" diyor. 

Bakterilere karşı elimizdeki tüm silahlar yavaş yavaş tükeniyor. Süper bakteri adı verilen türler kısa süre önce baş göstermeye başladı.

Colistin ismi verilen ve enfeksiyonlarda son çare olarak kullanılan, ürettiğimiz en güçlü antibiyotik, "carbapeneme resistant Enterobacteriaceae” (CRE) isimli bakteri ailesine karşı etkinliğini yitirdi.

ABD’li sağlık yetkilileri CRE’yi ‘kâbus bakteri’ olarak nitelendiriyor zira bu bakteriler, enfeksiyona yol açtıkları kişilerin yüzde 50’sini öldürüyor. ABD’deki Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), CRE’yi ülkenin karşı karşıya kaldığı en acil kamu sağlığı tehdidi olarak görüyor.

2050'de süper bakteriler nedeniyle en az 10 milyon insanın öleceği tahmin ediliyordu.

Mikroorganizmaların direnç için belli başlı üç yöntemi var:

İlki Mutasyon... Antibiyotikler, hedefle bütünleşerek onu etkisiz hâle getirir. Bakteriler, mutasyon yoluyla yapılarını değiştirerek antibiyotiğin kendileriyle birleşmesini önlemeye başladı. Buna örnek, verem tedavisinde artık Streptomycin ilacının işe yaramaması.

İkinci yöntem Modifikasyon... Çoklu direnç gösteren bakteriler bir araya gelip iş birliği yaparak antibiyotiği parçalayan bir enzim üretebiliyor. Bazı bakteriler penisiline karşı bu sayede direnç kazandı.

Üçüncü yöntem ise Püskürtme... Bakteriler, gözeneklerini kapatarak antibiyotiğin hücreden içeri girmesini bu yolla önler. Hatta bazı bakteriler ilacı hücrelerinden dışarı adeta 'tükürür'. Bu tür bakterilere hastanelerdeki 'fırsatçı' enfeksiyonlarda sıkça rastlanır.