Teknoloji perakendecilerinin Black Friday hazırlıkları birkaç ay önce başlamıştı. Amaç kur nedeniyle azalan satışları telafi edebilmek ve 2018 yılını güzel rakamlarla bitirebilmekti.

Bu nedenle herkesin geride bıraktığımız hafta sonu gerçekleşen satışları merak etmesi çok da şaşılacak bir şey değil. Hafta başından beri hem elektronik marketlerin hem de markaların Black Friday memnuniyetlerini ölçmeye çalışıyorum. Kimse açık açık söylemiyor ama seslerde bir burukluk var; en cesuru "geçen yılın çok daha iyi olduğunu” söylüyor.

Bazıları özellikle N11 veya Hepsi Burada gibi Pazar yerlerindeki küçük satıcıların Black Friday’i anlamadığını belirtiyor ve bu hafta sonunu vurgun yapmak için kullandıklarını söylüyor. Örnek olarak da fiyatların önce yükseltilmesini ve olmayan yüksek fiyatlardan yüzdesel anlamda büyük indirimler yapılmış gibi tüketicinin kandırılmaya çalışıldığını gösteriyorlar.

Bazı e-ticaret sitelerinin "80 günlük” satışı tek bir günde yapma hayalinin gerçekleşmediği kesin ama birçok kişi bu yıl müşterinin güveninin de sarsıldığını düşünüyor ki asıl sorun bence bu.

Bu saydıklarım nedeniyle hafta kötü başlamış gibi görünse de BBDK’dan gelen taksit düzenlemesi haberi yine de yüzleri güldürüyor. Düzenlemeye göre yakın zamanda cep telefonu, tablet ve bilgisayarlara getirilen 6 ay taksit sınırı değişiyor. Daha doğrusu tablet ve bilgisayarlarda yine en fazla 6 taksit yapılırken, fiyatı 3 bin 500 TL’ye kadar olan cep telefonlarına 12 taksit imkânı getiriliyor. Fiyatı 3 bin 500 TL’den pahalı olan cep telefonları ise yine 6 taksitle satılmaya devam edecek.

Anladığım kadarıyla başta MOBİSAD olmak üzere birçok meslek örgütünün taksitlerin 6 ayla sınırlandırılması sonrası yaptığı açıklamalar BBDK nezdinde kabul görmüş ve çok gerekli olan bu düzenleme yapılmış. Bu yeni düzenleme sayesinde sıkışan teknoloji alışverişinin ivme kazanacağı su götürmez bir gerçek. Ayrıca bu düzenlemenin yılbaşı alışverişi öncesinde yapılmış olması da sektörü sevindirse de anladığım kadarıyla asıl beklenti Black Friday’e yetişmesi imiş. Yetişse geride bıraktığımız hafta sonu yapılan toplam alışveriş tabii ki artardı ama ne kadar artacağı konusunda konuşmaktansa geleceğe bakmak daha mantıklı olacaktır. Şimdi markaların BBDK tarafından belirlenen bu 3 bin 500 TL’lik sınırı nasıl kullanacaklarını düşünmek gerekiyor.

3 bin 5000 TL az değil

Çünkü 3 bin 500 TL cep telefonu için çok da ucuz bir rakam değil. Son bir hatta bir buçuk yıldır Türk halkı daha uygun fiyatlı telefonları tercihe diyor ve doğal olarak 6 taksit yerine 12 taksit bu ucuz telefonların satışını arttıracaktır. Ayrıca 3 bin 500’ün üzerinde açıklanan fiyatların da bir an önce indirimlerle yasal sınırın altına çekilmesi ve 12 ay vadeli satıştan faydalanır hale getirmesi beklenebilir.

Sanırım tam bu noktada tüketicilerle satıcılar (markalar) arasında bir irade savaşı yaşanacak. Alıcılar her zaman olduğundan fiyatın düşmesini bekleyecekler ama bu sefer fiyat 3 bin 500 TL’nin altına düştüğünde taksit sayısı da artacağı için daha yüksek bir motivasyona sahip olacaklar.

Satıcılar da piyasaya yeni telefon çıkarttıklarında etiket fiyatını mümkün olduğunca 3 bin 500’ün altında konumlandırmaya çalışacaklar. İlk bakışta tüketicilerin lehine sonuçlanacak bir süreçmiş gibi görünse de bu aşamada satıcıların 3 bin 300 yerine pazara ilk çıkış fiyatı olarak 3 bin 500 TL’ye daha yakın yani daha yüksek fiyatlar belirleme şansları var. 

Ne de olsa 12 taksitle ödeneceği için aylık 10 – 15 TL fazla taksit ödemenin son kullanıcıyı rahatsız etmeyebileceği düşünülebilir. Bu noktada konuştuğum sektör yöneticilerinden biri BBDK’nın satış fiyatlarını nasıl kontrol edeceği konusunda da bazı belirsizlikler olduğunun altını çizdiler. Serbest piyasa ekonomisi gereği şu an her satıcı kendi fiyatını özgürce belirleyebiliyor. Buna bağlı olarak satıcının anlık indirimler yapması da mümkün görünüyor. 

Ortada bazı belirsizlikler olsa da teknolojik cihazlar satan şirketler için cep telefonundaki taksitlerin 12’ye çıkarılmış olması pazarın biraz olsun rahatlayacağını gösteriyor. Umarım pahalı telefonların fiyatı satış fiyatlarının 3 bin 500 TL civarına düşmesi konusunda da bu düzenlemenin etkilerini görürüz.