Aylar önce Türkiye’nin en büyük kiralama şirketi olan İntercity’in Yönetim Kurulu Başkanı Vural Ak kiralama şirketlerini işaret ederek; "Hormonlu şirketler batabilir” dediğinde bu söylemden alınanlar "ortada somut bilgiler yokken bu tür paylaşımların kimseye faydası yok” diye tepki göstermişti. 

Döviz bu kadar hareketlenmemiş, ekonomi normal seyrinde devam ediyordu. Ve sonra olanlar malum…  

Zorlu günler geçiren otomotiv sektörü, kiralama sözleşmelerinin Türk Lirası ile yapılması zorunluluğu sonrası bir önemli sorunla daha karşı karşıya kaldı. Döviz kredi borcu ile "sözde büyüyen” kiralama şirketleri bir bir batmaya başladı. 

Maliyetleri ve kiralama bedellerini artıracağı öngörülen TL düzenlemesinin ardından araç kiralama sektörü ekonomi yönetiminden revizyon talep ediyor. Sektörün önemli firmalarından Europcar’ın Türkiye faaliyetlerinden sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Fırat Fidan, araç kiralama sektörünün taleplerini ve son gelişmeleri hakkında önemli açıklamalar yapıyor. 

Fidan: "Operasyonel araç kiralama sektörü yılın ilk 8 ayında Türkiye’de satılan yeni otomobillerin yüzde 22’si olan 76 bin 325 adetlik yeni aracı filosuna kattı ve aktif pazar büyüklüğü 31 milyar TL’ye yaklaştı. Bununla birlikte Türk Lirasının değer kaybetmesi ve hem enflasyon hem de faizlerdeki artış sektörün büyümesini yavaşlattı. Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörlerinden biri olan otomotiv sanayiinin geçtiğimiz yıllardaki satış performanslarını yakalaması, ülke ekonomisinin daha da güçlenmesinde önemli bir rol oynayacaktır” diyor.  

Araç kiralama sektöründe son günlerin en önemli gelişmelerinden birisi de sözleşmelerin TL üzerinden yapılması zorunluğu oldu. 13 Eylül tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Türk parasının kıymetinin korunması hakkındaki kanun düzenlemesiyle birlikte yurt içinde dövizle konut ve araç kiralanmasının önüne geçilmişti. 

Alınan bu kararı değerlendiren ve sektörde kiralamaların yüzde 78’inin döviz üzerinden yapıldığını hatırlatan Fidan, "Şu an sektörümüzde 360 bin araç kiralık durumda, bunun için kullanılan kredi tutarı ise 3,5 milyar Euro civarında. Bankaların Euro ile fonladığı kredileri TL’ye çevirmesi mümkün değil. Ortaya çıkan bu tabloda, kiralama şirketleri olarak bizim sözleşmeleri TL’ye çevirmemiz ise kendi ayağımıza sıkmak anlamına geliyor. Birçok operasyonel kiralama firması bunun altından kalkamaz” diyor.  

Kiralama sözleşmelerinin dövizden TL’ye dönmesi durumunda kiralama bedellerinin artacağı da ortada… Bu da sektörü büyük bir krizin eşinde olacağı anlamına geliyor. Şimdi bu sektörün önemli paydaşlarından TOKKDER, OSD, ODD, OYDER, OİB ve TAYSAD ortak bir öneri paketi hazırlayarak bakanlıklardan randevu talep ettiler. Şimdi en kısa sürede sektörü rahatlatacak revizyonlar bekleniyor. 

Hannover Fuarı derde derman olur mu? 

2018 Hannover Uluslararası Ticari Araç Fuarı (IAA) geçen hafta gerçekleştirildi. Karsan, Temsa, Ford, Mercedes, BMC gibi özellikle Türkiye’de üretim yapan markaların yoğun ilgisi görüldü. Geçtiğimiz aylarda OSD Yönetim Kurulu Başkanı Haydar Yenigün iç pazarın acıklı durumunu, "Kamyon satışları durma noktasında” diyerek açıklamıştı. İşte iç pazardan umudu kesen ticari araç yöneticileri bu fuarla dış pazarda soluk aradılar. İthalatın yollarını araştırdılar. Fuara "basın yansımaları” açısından bakıldığında Karsan ve BMC’nin ön plana çıktığını gördük. 

Düzelti ve özür: 

Geçen hafta bu köşede yazdığım yazıda gözümden kaçırdığım bir hata yapmışım. "Krizi bahane ederek bu ortamda ‘kaçacak delik arayan’ markalar” arasına yanlışlıkla Mazda’yı da eklemişim. Oysa başta Mazda Türkiye Genel Müdürü sevgili Nurkan Yurdakul olmak üzere tüm yöneticiler ile ekonomik şartlar ne olursa olsun iletişim halinde olduğumuzu belirtmek isterim. Onların da "bütçesi yok” ama en azından "bütçemiz yok” diyebilecek medeni cesaretleri ve samimi iletişimleri var… Düzeltir özür dilerim…