Zirveden iki ülkenin birbirlerini savunacakları resmi bir güvenlik anlaşması çıkması beklenmese de bölgesel sorumluluklar konusunda ortak bir anlayışa varmaları bekleniyor.

Güney Kore Cumhurbaşkanı Yoon Suk Yeol, Çin ve Kuzey Kore'yle ilgili ortak kaygılar karşısında ABD ve Japonya ile işbirliğini arttırmanın yollarını arayacağı zirve için yola çıktı.

Muhafazakar siyasetçi Yoon, Japonya ile ilişkilerin iyileştirilmesini dış siyasetinin ana hedeflerinden biri haline getirdi.

Güney Kore ve Japonya ilişkileri, Japonya'da 2. Dünya Savaşı döneminde Japon fabrikalarında zorla çalıştırılan Koreliler’le ilgili hukuk mücadeleleri, ticari anlaşmazlıklar ve tartışmalı bir adayla ilgili gerginlikler nedeniyle bozulmuştu.

Seul-Tokyo ilişkileri, Japonya'nın Kore Yarımadası'nın 1920-1945 yılları arasındaki işgali kaynaklı anlaşmazlıklar nedeniyle de uzun yıllardır gergindi.

Salı günü ölen 92 yaşındaki babasının birkaç güne yayılan cenaze töreninin tamamlanmasından birkaç saat sonra yola çıkan Güney Kore Cumhurbaşkanı Yoon, Amerika'daki zirvenin üç ülke arasındaki işbirliği açısından "yeni bir dönüm noktası” olacağını söyledi. Üç liderin teknoloji, eğitim ve savunma alanlarında ortak girişimler başlatması bekleniyor.

ABD Başkanı Joe Biden, 18 Ağustos'ta Camp David'de Japonya Başbakanı Fumio Kişida ve Güney Kore Cumhurbaşkanı Yoon Suk Yeo'yu ağırlayacak.

Güney Kore Ulusal Güvenlik Danışmanı Yardımcısı Kim Tae-hyo, zirve sonrasında liderlerin en az iki ortak açıklama yapacaklarını söyledi.

Kim Tae-hyo gazetecilere yaptığı açıklamada, Yoon'un Japonya ile çıkmazı kırma çabasının daha fazla işbirliği için "önemli bir ivme" sağladığını söyledi ve üç liderin Camp David'de "şimdiye kadarki en uzun süreyi" birlikte geçireceklerine dikkat çekti.

Yakınlaşma ne kadar kırılgan?

Güney Kore ve Japonya arasında daha yakın ilişkiler kurulmasına yönelik önceki çabalar daha önce sekteye uğradı. 2019 yılında Japonya'nın savaş zamanında Koreliler’e yönelik muamelesine ilişkin bir anlaşmazlık Seul'ün askeri istihbarat paylaşımı anlaşmasını iptal etmesine yol açmıştı. Aynı yılın ilerleyen günlerinde Japonya, Koreli çip üreticilerinin ihtiyaç duyduğu ihracata kısıtlamalar getirdi.

Bu sefer de inisiyatifin üç lidere bağlı olması bir risk oluşturuyor. Yönettikleri ülkelerde her 10 seçmenden sadece dördü Yoon, Kishida ya da Biden'ı onaylıyor ve yakınlaşmanın sıradan vatandaşlar için bir öncelik olduğuna dair işaret çok az.

2024 başkanlık seçimlerinde karşılaşacağı zorlukların farkında olan Biden yönetimi, Güney Kore ve Japonya arasında askeri tatbikatlar, balistik füze savunması, ekonomi, bilimsel ve teknolojik araştırmalar konusunda rutin işbirliği kurmak dahil, ilişkilerdeki gelişmelerin bozulmasını zorlaştırmak istiyor.

ABD'nin Hint-Pasifik koordinatörü Kurt Campbell liderlerin zirveyi yıllık bir etkinlik haline getirme ve üç yönlü bir kriz hattı için teknolojiye yatırım yapma planlarını açıklayacaklarını söyledi.

Beyaz Saray Doğu Asya Kıdemli Direktörü Mira Rapp-Hooper da füze fırlatmalarıyla ilgili erken uyarı verilerinin paylaşılmasındaki ilerlemeyi vurgulayacaklarını söyledi.

Bir Japon dışişleri bakanlığı yetkilisi, "Çok çeşitli konularda işbirliğini teyit edeceğiz" dedi.

Kuzey Kore zirveyi protesto için askeri eylemlere hazırlanıyor

Kuzey Kore'nin ise, Amerika'daki üçlü zirve görüşmelerini protesto etmek amacıyla kıtalararası balistik füze fırlatabileceği ya da başka askeri eylemlerde bulunabileceği öne sürüldü. İddia, ülkesinin istihbarat dairesine atıfta bulunan Güney Koreli bir parlamenterden geldi.

ABD, Güney Kore ve Japonya arasındaki askeri işbirliğinin derinleşmesini eleştiren Kuzey Kore, zirve toplantısını, "NATO'nun Asya versiyonunun” oluşturulmasına yönelik tehlikeli bir başlangıç olduğunu kaydetmişti.

Güney Koreli parlamenter Yoo Sang-bum, gazetecilere yaptığı açıklamada, Kuzey Kore'nin Ağustos sonu ya da Eylül başında yeni bir casus uydu fırlatma girişiminde bulunabileceğini kaydetti. Kuzey Kore'nin ilk kez Mayıs ayında denediği casus uydu fırlatma girişimi başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

Güney Kore Ulusal İstihbarat Dairesi Başkanı'yla konuştuktan sonra açıklama yapan parlamenter Yoo, Kuzey Kore'nin 9 Eylül'deki kuruluş yıldönümü kutlamaları sırasında casus uydu fırlatma girişiminde bulunabileceğini belirtti.

Yoo, Kuzey Kore ve Rusya'nın geçen ay Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Kuzey Kore lideri Kim Jong Un arasındaki görüşme sonrasında kapsamlı savunma işbirliği geliştirme konusunda anlaştığını hatırlattı.

Yoo, "Ulusal İstihbarat Dairesi, Rusya ve Kuzey Kore'nin savunma işbirliğini hızlandırmasını bekliyor ve Rusya'nın Kuzey Kore'ye olası bir nükleer füze teknolojisi transferi için atılacak adımları yakından izliyor” dedi.

Güney Koreli parlamenter ayrıca 8 Ağustos'ta bir Rus uçağıyla Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'den askeri teçhizat nakliyesi yapıldığına ilişkin işaretler tespit ettiklerini söyledi.

Washington, Kuzey Kore'nin Ukrayna savaşında Rusya'ya silah tedarikinde bulunmasını eleştirmişti.

Amerika dün, Kuzey Kore ve Rusya arasındaki silah anlaşmasıyla bağlantısı olan üç şirkete yaptırım kararı almıştı.

Pyongyang ve Moskova ise silah ticareti yaptıklarını reddediyor.

Amerika'nın yaptırım kararını olumlu karşılayan Güney Kore Dışişleri Bakanlığı, yasadışı silah geliştirme ve silah ticareti faaliyetlerini engellemek için Kuzey Kore'ye yaptırım uygulayabileceğini bildirdi.