Cuma gecesi gerçekleşen darbe girişimi sonrasında uluslararası piyasalarda 3 liranın üzerine çıkan dolar, Türkiye piyasalarının işleme açık olmadığı dakikalarda 2,95 seviyesinden işlem görürken, işlemlerin başlamasıyla 2,93 seviyesinin altına geriledi.  Uzmanlar bugün piyasalarda dalgalanmaların yüksek olabileceğine işaret ediyor. Borsa İstanbul güne yüzde 2,5 düşüşle başladı.

Darbe girişiminin özellikle yabancı yatırımcılar nezdinde yarattığı istikrarsızlık algısı ile BIST-100'de yüzde 5'i, bankacılık endeksinde ise yüzde 7'yi aşan satışlar yaşandı.

Cuma gecesi gerçekleşen 300'e yakın kişinin hayatını kaybettiği 1,400'den fazla kişinin yaralandığı darbe girişiminin ardından dolar karşısında sert değer kaybı yaşadı.

Cuma günü akşam 1830 saatlerinde 2.89 civarında işlem gören dolar/TL  haftasonu illikit işlemlerde 3.0514 seviyesine kadar yükseldikten sonra şu dakikalarda 2,93 seviyesinin de altına geriledi ve 2,9285'ten işlem görüyordu.

Dolarda ise bu saatlerde bir hareketlilik görüldü ve kur yeniden 2,95 seviyelerine tırmandı.

Bu verilere göre TL darbe girişiminin etkisiyle yüzde 5'e kadar değer kaybetti. Bu sabah itibarıyla ise değer kayıpları yüzde 2'in hemen altında seyrediyor.

Cuma günü akşam 18.30 saatlerinde 3.05 civarında işlem gören sepet bazında TL  haftasonu illikit işlemlerde 3.2088 seviyesine kadar yükseldikten sonra saat 0853'te 3.1000/3.1025 seviyesinde işlem gördü.

Cuma günü akşam 18.30 saatlerinde 3.20 civarında işlem gören euro/TL haftasonu illikit işlemlerde 3.3677 seviyesine kadar yükseldikten sonra saat 0853'te 3.2574/3.2600 seviyesinde işlem gördü.

Altın fiyatları, Türkiye'deki darbe girişiminin risk iştahını azaltmaması üzerine yüzde 1'e yakın değer kaybederken, daha sonra hafif toparlanmalar gerçekleştirdi.

Spot altının ons fiyatı yüzde 1 kayıpla 1,324.04 dolara kadar düşmesinin ardından hafif toparlanarak kayıplarını yüzde 0.6'ya indirdi ve 1,328.90 dolar oldu.

Bugün Asya'da Japonya piyasalarında resmi tatil nedeniyle işlem yapılmazken, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,2, Hindistan'da Sensex endeksi yüzde 0,5 değer kazandı. Çin'de Şanghay bileşik endeksi ise yatay bir seyir izledi. 

HSBC Türkiye Hazine Direktörü Fatih Keresteci, sabah geçtiği notta "Ekonomik manada önümüzdeki dönemde daha güçlü bir noktaya ulaşma ihtimalinin daha kuvvetli olduğuna inanıyoruz. Ancak, kısa vadede, yaşanan gelişmelerden rahatsızlık duyan yatırımcıların geliştirecekleri piyasa reaksiyonu nedeniyle oldukça dalgalı bir güne başladığımızın farkındayız. Otoritelerin aldığı ve gerekli olması durumunda almayı taahhüt ettikleri adımlar sayesinde piyasaların kısa vadede dengeye oturabileceğini ve TL cinsi yatırım enstrümanlarındaki değer kaybının makul düzeylerde kalacağını düşünüyor olsak da ani tepkiler nedeniyle gün içerinde büyük dalgalanmalar yaşanabileceğini öngörüyoruz. Buna ilişkin tahminlerimize gelirsek... Cuma gece saatlerinde, bankalararası piyasa kapandıktan sonra, elektronik işlemlerde dolar/TL kuru 3.04'lü seviyesine varan bir yükseliş kaydetti. Gelen haberler nedeniyle oldukça kısa bir zaman dilimi içerisinde, oldukça düşük işlem hacmi ile tek yönlü bir hareket yaşandı. TL'de yüzde 5 civarında değer kaybına neden olan bu süreçte gerçekleşen işlem hacminin yüksek tutarda olmadığını düşünüyoruz. Piyasalar kapalı olduğundan ötürü diğer piyasalarda herhangi bir tepki olmadı ve böylelikle bugüne yönelik harekete ilişkin herhangi bir sinyal alamadık. Bugün güne başlarken ilk olarak hain kalkışmanın başarısızlığa uğratıldığını not etmek lazım. Bu nedenle ilk uç tepkilerin kalıcı olmayacağını, paniklenmemesi gerektiğini ve rasyonaliteden uzaklaşılmaması gerektiğini düşünüyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

ALB Foreks Araştırma Uzmanı Rıdvan Baştürk, sabah geçtiği notta, "Cuma günü piyasalar kapandıktan sonra akşam saatlerinde yurtiçinde yaşanan başarısız darbe girişiminin etkisiyle Türk Lirası’nda çok sert değer kayıpları görülse de yeni hafta başlangıcıyla birlikte bu yukarı yönlü hareketlerin zayıfladığını görmekteyiz. Hafta sonu Merkez Bankası ve Sn. Şimşek’ten gelen piyasa dostu açıklamalar piyasa fiyatlaması açısından önemli olabilir. Türkiye ETF’leri Cuma akşamı yüzde 2.5 oranında değer kaybı yaşadı. Siyasi gelişmeler ve piyasalara ilişkin gelebilecek haber akışları neticesinde bu hafta yurtiçinde volatilite yüksek kalabilir" yorumunu yaptı.

Deniz Invest Araştırma Şefi Sinan Gökşen, "Yaşanan olayların TCMB’nin para politikası yaklaşımı değiştirmesini beklemiyoruz. Dolayısıyla yarınki PPK toplantısında TCMB’nin para politikasında sadeleştirmeye gecelik borç verme faizinde 50 baz puanlık indirimle devam etmesini bekliyoruz. Böylece ortalama fonlama maliyetindeki düşüşle de TCMB bankacılık sektörünün likidite koşullarını gevşetmiş olacak. Kurdaki volatilitenin Cuma gününe nazaran düşmüş olması da TCMB’nin likidite desteğine öncelik vermesine yardımcı oluyor. Makroekonomik açıdan olaylar yabancı yatırımcı ilgisini bozacaktır ancak hükümetin mali politikalarla zararı azaltacak önlemler almasını; ancak bunun mali disiplini ortadan kaldıracak nitelikte olmamasını bekliyoruz. Dolayısıyla kur, enflasyon ve büyüme tahminlerimizde bir değişikliğe gitmiyoruz. Cari açık üzerinde risk yukarı yönlü ancak tahminlerimizde değişikliğe gitmek için turizm gelirlerindeki düşüşü görmeyi tercih ediyoruz” yorumunu yaptı.

Kapital FX Araştırma Uzmanı Enver Erkan, "Girişimin başarısız olması ve normal hayatın devam ediyor olması ise, piyasaların nispeten toparlanarak haftaya başlayacağını gösteriyor. Dolar/TL de haftaya 2,95 seviyesinin üzerinden başladı. Merkez Bankası, finansal piyasalarının etkin işeyişinin sürdürülmesi amacıyla bir dizi önlem açıkladı. Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Sn. Şimşek ve Merkez Bankası Başkanı Sn. Çetinkaya, yatırımcılarla kaygılanmamaları için telekonferans yaptı. Piyasada ilk başta panik havası olabilir, bu havaya kapılmamak ve sükûnetle beklemek gerektiğini düşünüyoruz. Ortalık sakinleşecek ve piyasa hareketleri rasyonelleşecektir. Bu sürede kredi derecelendirme kuruluşları da açıklama yapabilir, dikkatli olmak lazım...” değerlendirmesinde bulundu.

Piyasalardaki endişeleri gidermek adına Merkez Bankası ve ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’ten açıklamalar geldi.

Merkez Bankası dün yazılı olarak geçtiği metinde 7 tedbir önlemi aldığını açıkladı. 

7 madde şöyle sıralandı:

*Merkez Bankası tarafından bankalara gerekli likidite limitsiz olarak sağlanacak

*Bankalara sağlanan gün içi likidite imkânının komisyon oranı sıfır olarak uygulanacak

*Türk Lirası likidite sağlamak amacıyla, ihtiyaç duyulması halinde, bankalar tarafından limitsiz tutarda teminat döviz deposu getirilebilmesine imkân tanınacak

*Bankaların döviz deposu almak üzere de kullanabilecekleri yaklaşık 50 milyar dolar seviyesindeki mevcut limitleri gerektiğinde artırılabilecek ve kullanım şartlarında (teminat ve maliyet) iyileştirmeye gidilebilecek

*Merkez Bankası nezdindeki tüm piyasalar ve sistemler (Elektronik Fon Transfer ve Elektronik Menkul Kıymet Transfer) işlemler tamamlanıncaya kadar açık tutulacak

*Piyasa derinliği ve fiyat oluşumları yakından takip edilecek

*Gerekli görülmesi halinde, finansal istikrarı korumaya yönelik ihtiyaç duyulacak tüm önlemler alınacak.

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, piyasalara ‘paniğe gerek yok’ mesajı verdi. Şimşek, piyasanın normal işlemesi için her türlü tedbiri aldıklarını ve gerekeni yaptıklarını söyledi. Dün telekonferansla 500 uluslararası yatırımcı ile görüşen Şimşek, yabancının kafasındaki sorulara da net bir şekilde yanıt verdiklerini vurguladı. Şimşek, "Normalleşmenin göstergesi olarak kendimize güveniyoruz” dedi.

Öte yandan Şimşek dün 560 uluslararası yatırımcının katıldığı bir telekonferans da düzenledi.

 Nurettin Canikli ise yaptığı yazılı açıklamada "Bankalarımız ve Borsa İstanbul (BİST) normal çalışma düzeninde çalışmaya devam ediyor. Borsa ve bankalarımız açıktır. İstanbul Takas ve Saklama Bankası, Merkezi Kayıt Kuruluşu faaliyetlerine devam ediyor" dedi ve ekledi:

"ATM'ler, kredi kartları sistemi, internet Bankacılığı ve EFT sistemi açıktır ve normal faaliyetlerine devam ediyor. Kısacası bütün sistemler açıktır, her şey normal olarak olağan seyrinde devam ediyor."

Ekonomi Bakanı Zeybekci ise Türkiye ekonomisinin tuzaklarına gerekli cevabı verecek güçte olduğunu belirterek, "Tüm kurumlarımız tedbirlerini aldı ihanetin etkisi minimum seviyede kalır" dedi.