15 Kasım'da yaklaşık iki saat süren görüşmede liderler iki ülke arasındaki ilişkilerin yanı sıra, Ukrayna-Rusya ve İsrail-Filistin gündemlerini de masaya yatırdı.

Çin Devlet Medyası CCTV, görüşmede liderlerin üst düzey askeri iletişimin yeniden sağlanmasında anlaştıklarını bildirdi.

İki ülkenin orduları arasındaki iletişim, 2022'de ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretiyle kesilmişti.

Askeri diyalogun yeniden kurulması, ABD'nin de ziyaretten beklentileri arasındaydı.

Görüşme sonrası sosyal medya platformu X üzerinden bir mesaj paylaşan ABD Başkanı Biden, "Yaptığımız en yapıcı ve verimli görüşmelerden birisiydi" dedi.

Ardından basının karşısına çıkan Biden, iki ülke arasındaki askeri iletişimin yeniden tesis edilmesi konusunda anlaştıklarını doğrulayarak, "Kazaların olmasının nedeni yanlış anlaşılmalardır. Dolayısıyla yeniden doğrudan, açık ve net iletişime dönüyoruz" dedi.

Biden, Şi Cinping ile aralarında doğrudan bir iletişim hattı kurulacağını da ekledi.

Çin ve ABD heyetleri arasında, Şi ile Biden liderliğinde görüşme.

Çin'den fentanil akışıyla mücadele

Biden ile Şi arasındaki görüşmede mutabık kalınan konulardan birisi, Çin'den yasa dışı yollarla ABD'ye getirilen ve sentetik uyuşturucu yapımında kullanılan fentanil ile mücadele oldu.

Biden konuşmasında, tarafların uyuşturucu trafiği karşısında birlikte çalışmaya yeniden devam edeceğini söyledi:

"Çin'den Batı'ya doğru uyuşturucu madde akışının kesilmesi için adım atıyoruz. Bu, hayat kurtarıcı bir adım."

ABD basınına konuşan bir üst düzey yetkiliye göre Biden, Şi ile görüşmede, "fentanilin ABD'de şimdiye kadarki en kötü uyuşturucu sorunlarından birisi haline geldiğini" söyledi.

Geçtiğimiz ay ABD Hazine Bakanlığı, "fentanil ürettikleri ve sattıkları" gerekçesiyle Çin'deki 13 kişiyle 12 şirketi ve Kanada'daki 1 kişiyle 2 şirketi yaptırım listesine almıştı.

ABD Adalet Bakanı Merrick Garland, "ABD'lilerin ölümüne neden olan bu küresel fentanil tedarik zincirinin, genelde Çin'deki kimya şirketleriyle başladığını biliyoruz" demişti.

ABD-Çin ilişkileri: Tehlikeli ve belirsizliklerle dolu bir ortam şekilleniyor

Biden: Hamas savaş suçu işliyor

Basın toplantısında Biden, Şi ile görüşmelerinde Ukrayna ve Gazze gibi "küresel konuların" da önemli bir yer tuttuğunu söyledi.

Biden, bir gazetecinin sorusuna verdiği yanıtta, Hamas'ın "El Şifa Hastanesi altına silah ve militan yerleştirerek savaş suçu işlediği" iddiasında bulundu.

Biden, İsrail'in hastaneye yönelik baskınıyla ilgili olarak, "İsrail dikkatli bir şekilde militanları hedefliyor ve hastaların güvenliğini sağlıyor" dedi.

Öte yandan Gazze'deki Şifa Hastanesi'nde Hamas militanları bulunduğu iddiası, hastanedeki doktorlar ve çalışanlar tarafından reddedilmişti.

'Tayvan'ın istikrarı önemli'

Biden, iki ülke arasında anlaşmazlık konusu olan Tayvan'la ilgili de konuşulduğunu söyledi.

Gazetecilere yaptığı açıklamada Şi'ye, "Tayvan Boğazı'nda barış ve istikrarın önemli olduğunu vurguladığını", ABD-Tayvan ilişkilerindeki statükoyu değiştirmek istemediklerini söylediğini belirtti.

BBC Asya Muhabiri Tessa Wong'un Çin hükümetinin açıklamasından aktardığına göre, toplantı sırasında Şi, Biden'a ABD'nin "Tayvan'ı silahlandırmayı bırakmasını" ve "Tayvan'ın bağımsızlığını" desteklememe konusundaki tutumunu somut eylemlere yansıtması gerektiğini söyledi.

Çin Tayvan'ın kendisine ait olduğunu iddia ediyor. Ancak uzmanlar, özellikle ekonomik riskler nedeniyle Çin'in şu anda Tayvan'ı işgal etmek istediğini düşünmüyor.

Ayrıca Çin ve ABD'nin üst düzey görüşmeler gerçekleştirmesi, her iki tarafından bir krizin büyümesini istemediğini gösteriyor. Çin'in ABD'ye karşı tavrının yumuşaması, Tayvan için de olumlu bir gelişme olarak görülüyor. Bunun, beklenmedik bir gerginliği önleyebileceği düşünülüyor.

ABD ise Tayvan'ın baş destekçisi.

Görüşme sırasında Çin, ABD'den Tayvan'ın barışçıl şekilde yeniden Çin'e bağlanması için destek istedi.

Biden, basın toplantısında, ABD'nin 'Tek Çin' politikasına sadık kaldığını, diplomatik olarak tek Çin hükümetinin Pekin olduğunu kabul ettiğini yineledi.

Ancak Wong, özellikle son aylarda ABD'nin Tayvan'ı silahlandırmaya devam ettiğini hatırlatıyor.

'Şi'yi halen diktatör olarak tanımlıyor musunuz?'

Biden konuşmasının ardından gazetecilerin sorularını da yanıtladı.

Bir gazetecinin "Şi Cinping'i halen diktatör olarak tanımlıyor musunuz?" sorusuna Biden şu yanıtı verdi:

"Bakın o, bizdekinden tamamen farklı bir hükümet biçimine dayalı olan komünist bir ülkeyi yönetmesi anlamında bir diktatör."

Biden Haziran ayında Pekin'de iki ülke diplomatları arasındaki üst düzey görüşme sonrası Şi Cinping'in "diktatör" olduğunu söylediği için Çin tarafında tepkiye neden olmuştu.