Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı AGİT’in Ukrayna’da görev yapan gözlemcileri tarafından da doğrulanan kaçak organ ticaretine ilişkin olarak uluslararası uzmanların da katılımı ile geniş çaplı bir soruşturma yürütülmesi gerekiyor.

Ukrayna’nın en büyük kömür madenlerinin bulunduğu Donetsk Havzası’nda bugün çok farklı kazılar yapılıyor.

Kiev Hükümeti ile milisler arasında varılan ateşkesin üzerinden birkaç hafta geçmesinin ardından Ukrayna Ordusu ve Ukrayna Ulusal Muhafızları birliklerinin ülkenin doğusunda konuşlandıkları bölgelerin civarında pek çok toplu mezar bulundu. Bu mezarlardan çıkartılan 400’den fazla cesedin durumu ise görenleri dehşete düşürüyor. Elleri arkadan bağlı bir şekilde giyinik veya çıplak bir şekilde kafalarından vurulan bu vatandaşlar, özensizce kazılan toplu mezarlara tabir-i caizse ‘‘tepeleme’’ bir şekilde doldurulmuş.

Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetlerinde yapılan arama çalışmalarının ardından Ukraynalı askerlerin işledikleri savaş suçlarının daha korkunç detayları da gün yüzüne çıktı. Bu kazılarda karın bölgeleri açılmış ve iç organları alınmış pek çok ceset bulundu.

AGİT’in insan ticareti ile mücadeleden sorumlu özel temsilcisi Madina Carbusınova, Ukrayna televizyonunda katıldığı programda toplu mezarlarda bulunan cansız bedenlere ve kaçak organ ticaretine ilişkin bilgileri doğrulayarak, söz konusu suçun faillerinin uluslararası uzmanların da dahil olacağı geniş çaplı bir soruşturma kapsamında ortaya çıkartılması gerektiğini söyledi. Meseleye ilişkin olarak görüşlerine başvurduğumuz Rusya Bilimler Akademisi Slav Halkları Araştırmaları Enstitüsü uzmanlarından Aleksandr Karasev, Batılı organizasyonlara mensup temsilcilerin Ukrayna’da gerçekleştirilen kaçak organ ticareti ihtimalini göz ardı etmediklerini ifade ediyor:

‘‘Bu olaya çok benzer bir başka olay da Yugoslavya’nın parçalanması esnasında Arnavutlar ile Sırplar arasında yaşanan çatışmalarda da yaşanmıştı. Arnavutlar tarafından esir alınan Sırpların organlarının çıkartılarak Avrupa kaçak organ pazarlarında satıldığı kanıtlanmıştır. Çok büyük bir uluslararası skandal kopmasına rağmen bu davanın üzeri örtülmüş ve zamanla gündemden düşürülmüştür. Çünkü o dönemki kaçak organ ticareti daha sonra Kosova Başbakanı olan Haşim Taçi tarafından yönetiliyordu’’.

Avrupa’daki ve Amerika’daki organ karaborsası Ukrayna’dan gelen organlar sayesinde ürün sıkıntısı yaşamıyor. Bunu anlamak için Ukrayna’da faaliyet gösteren bazı internet sitelerindeki ilanlara şöyle bir göz atmak yeterli olmaktadır. Donör olacak şahısları en fakir kesim içinde arayan organ tüccarları bu insanlara oldukça rahat bir şekilde ulaşmaktadır. Örneğin, bugün itibariye bir böbrek için 200 bin avro civarında rakamlar önerilmekte, ülkede yaşanan savaş koşulları ise bu sektörü daha da karlı bir hale getirmektedir.

Söz konusu organ ticareti skandalı Ukrayna’da ilk kez yaşanmıyor. Ülkenin doğu kesimlerine yönelik olarak Ukrayna Ordusu tarafından geçtiğimiz yaz aylarında başlatılan operasyonlar esnasında hayatını kaybeden bir Ukraynalı askerin mezarının taşınması esnasında da bu askerin bazı organlarının yerinde olmadığı fark edilmişti. Bu olayın hemen ardından ise ülkenin tanınmış politikacılarından Yulya Timoşenko’nun avukatlığını yapan Sergey Vlasenko ile Alman Doktor Olga Viber arasında genç askerlere ait organların Almanya’daki bir klinik üzerinden satışı üzerine yapılan yazışmalar internet üzerinden yayımlandı. Bu yazışmalarda dikkati çeken en önemli detay ise 17 kalp, 50 böbrek ve 5 akciğer olarak verilen siparişin hazırlığı esnasında ilgili organların kişi henüz canlı iken çıkartılması gerektiği, aksi takdirde ‘‘malın’’ kalitesinin düşeceğinin açık bir şekilde ifade edilmesi oldu.

Uluslararası Sosyopolitik Araştırmalar Enstitüsü uzmanlarından Vladimir Bruter, ilgili skandalın ortaya çıkması ile birlikte Ukrayna’yı saran endişe ve panik dalgasının cephede bu tip suçların işlendiğini kesin bir dille yalanlayan Kiev tarafından detaylı bir soruşturma gerçekleştirileceği vaadi ile önlendiğini söylüyor:

‘‘İlgili skandala ait ilk bilgiler kamuoyu nezdinde ilk kez yankı bulduktan sonra, Ukrayna Savunma Bakanlığı’nda özel bir komisyon oluşturulması talebi gündeme gelmişti. Bu davanın en başından itibaren ülkenin içinde soruşturulması gerekiyordu. Ancak mevcut politik konjonktür göz önünde bulundurularak böyle bir soruşturmanın gerçekleştirilmesi engellendi ve söz konusu süreç ilgili operasyonları yöneten askerlerin insafına bırakıldı’’.

Bugün gelinen noktada ise vahşice parçalara ayrılarak öldürülenler askerler değil, bizzat sivil vatandaşlar olmuştur. Ukraynalı askerler tarafından Donetsk bölgesinde esir alınan sivil vatandaşlar adeta birer kasap gibi çalışan cerrahlara teslim edilmiş, henüz yaşarken organları alınarak sakat bırakılan bu vatandaşlar daha sonra kafalarına birer kurşun sıkılmak sureti ile hunharca idam edilmişlerdir. Ukrayna’nın doğu kesimlerinde çok açık bir şekilde gerçekleşen kaçak organ ticaretinin varlığını sadece toplu mezarlardan çıkartılan bedenler değil, milisler tarafından Ukraynalı askerlerin terk ettikleri bölgelerde bulunan ve içerisinde özel cerrahi ekipmanların yer aldığı seyyar hastaneler de kanıtlamaktadır. İşin en vahim tarafı ise bu seyyar hastanelerin civarında yaşayan pek çok sivilin aniden ortadan kaybolmadır. Aradan geçen uzun süreye rağmen bu vatandaşların pek çoğundan halen haber alınamamaktadır.